De term ‘sensorisch spel’ hoor je steeds vaker, het komt vaak voorbij op de socials en ook Pinterest staat er vol van. De foto’s met gekleurde rijst, verschillende bakjes gekleurd water of zelfs hele landschappen of miniwereldjes met houten diertjes en lapjes vilt zien er erg uitnodigend en vrolijk uit. Maar wat is nou eigenlijk sensorisch spel en wat zijn de voordelen?
Sensorisch spel is spel waarbij bij de zintuigen worden geprikkeld. Voelen, horen, zien, ruiken en proeven. Laat je (leen)kind ontdekken door verschillende kleuren, vormen, structuren, geluiden, geuren en smaken aan te bieden.
De natuur en buiten zijn is al een groot sensorisch spel op zich. De natuur biedt automatisch al verschillende zintuigen tegelijk aan. De kou van de wind of sneeuw. De natheid van dauw of regen. De geur van pas gemaaid gras, bloemen of een koeienvlaai. De verschillende kleuren in het bos of aan het strand. Gras onder je voeten of water tegen je lijf tijdens het zwemmen. Vogels die fluiten of het geluid van de wind door de bomen.
Dit effect kun je thuis simuleren door verschillende materialen aan te bieden en spel uit te lokken.
Wat is een sensorische activiteit?
Bij voorkeur worden er verschillende zintuigen geprikkeld bij een sensorische activiteit. Dit is vaak makkelijker te realiseren dan je denkt. Je kunt op tafel verschillende materialen aanbieden waarmee gespeeld kan worden, het liefst vrij spel (spel zonder specifiek doel) zodat kinderen zelf hun creativiteit gebruiken om bezig te gaan. Dit kan met bakjes, potjes, lepels, trechters en een pak rijst. Maar ook met wat auto’s in een bak met zand en wat houten blokken waarmee ze zelf wegen, bruggen of iets dergelijks kunnen maken, een mini wereld van blauwe rijst als water met wat zee dieren erop, zand als het strand en wat bakjes erbij of klei met wat schijfjes hout, poppetjes en wat takjes.
De materialen die je kunt gebruiken zijn eindeloos, veel ervan heb je vast al in huis.
- Voelen: kies voor verschillende soorten structuren, zoals rijst, watten, water, kikkererwten, ijs, stukjes hout, bonen, stenen, dieren. De structuren kun je samen benoemen: hard, zacht, bobbelig, koud, nat
- Zien: bied verschillende kleuren aan, het liefst met groot contrast. Rijst, pasta en kikkererwten kun je gekleurd kopen of zelf kleuren (er staan vele diy-blogs online), gekleurde blokken. Maar ook een spiegel of gekleurd glas waardoor de omgeving rood of groen kleurt kan een onderdeel zijn
- Horen: Materiaal wat geluid maakt, knisperen (braadpapier als water in een landschap met zee), belletjes, blokken die je tegen elkaar kunt tikken, maar ook het tikken van rijst wanneer je het laat vallen in de bak
- Ruiken: experimenteer samen verschillende geuren, zoals etenswaar: kruiden zijn hier erg geschikt voor. Of zet een diffuser aan met etherische olie aan tijdens het spelen
- Proeven: Bied verschillende en onbekende smaken op een speelse manier aan, dit kan tijdens het spelen maar ook door de dag heen
Ruiken en proeven kunnen wat meer uitdaging zijn omdat ze moeilijker in het spel toe te passen zijn, maar deze kun je ook op andere momenten in de dag meenemen.
Afhankelijk van de leeftijd kies je de materialen, geen kikkererwten voor de babies en dreumesen waarbij alles nog rechtstreeks de mond in gaat.
De voordelen van sensorisch spel:
Kinderen leren door te ervaren, door te voelen, proeven, ruiken, horen en zien. De ervaring wordt versterkt als de zintuigen worden gecombineerd. Uit onderzoek blijkt dat er nieuwe verbindingen in de hersenen ontstaan tijdens sensorisch spel die nodig zijn bij het uitvoeren van complexe taken. Spel waarbij verschillende zintuigen worden geprikkeld zijn dus waardevoller omdat de ervaring beter blijft hangen.
- Goed voor de fijne en grove motoriek
- Hand-oog coördinatie
- Creativiteit
- Zelfstandigheid
- Sociaal emotionele ontwikkeling
- Taalontwikkeling
- Probleem oplossend denken
- Wiskundig inzicht
Nog wat tips
- Om het allemaal een beetje netjes te houden zijn er speciale bakken op de markt waar je de materialen in kunt aanbieden. Ook een dienblad volstaat prima. De Flisat kindertafel van de Ikea is multifunctioneel en hiervoor ook erg geschikt.
- Je kunt het zo duur kunt maken als je zelf wilt. Er zijn fancy materialen op de markt maar veel bruikbare materialen heb je al in huis. Je kunt eventueel zelf rijst en kikkererwten verven om er wat extra kleur aan toe te voegen.
- Gebruik vooral de socials en Pinterest als inspiratiebron maar staar je niet dood op de perfecte plaatjes, vaak hoeft het niet heel ingewikkeld te zijn voor veel plezier en vermaak.
- Het kan leuk zijn bepaalde thema’s te gebruiken, zoals de zee, de boerderij, auto’s
